28 april 2011

Uitblazen in Mole National park

Samen met Adrienne, onze collega volunteer uit het nabijgelegen Nadowli hebben we besloten dat we er eens helemaal uit moeten. Mole National Park wordt ons doel. We boeken kamers voor drie nachten in het Mole Motel dat in het park zelf ligt. We verzoeken schriftelijk bij onze directeur om de week na Pasen vrij te mogen zijn. De toestemming wordt met drie prachtige handtekeningen en een stempel gegeven. Paaszondag , na de paasmis van half zeven ’s ochtends (die tot bijna half negen duurde) hebben we alvast kaartjes voor de bus gekocht. ’s Avonds na een continental paasdiner in het Upland Hotel vroeg naar bed om ’s ochtends weer tegen vieren op te staan voor de bus van 5 uur. Deze vertrok uiteindelijk tegen zessen. Het moet echter gezegd dat we nog niet zo’n voorspelbaar rustige en voorspoedige busreis hebben gehad. Tegen 10 uur zijn we in Larabanga gearriveerd, wat zo’n 6 kilometer van ons motel afligt. De ontluikende toeristenindustrie van dit dorpje wordt gevormd door een groepje jonge mannen die ons nadrukkelijk verwelkomt en hun diensten aanbiedt: tochtje naar de moskee, zitje in het plaatselijk restaurant en zo mogelijk per gehuurde fiets of achterop de motor naar het motel? We drinken wat en wachten op de jeep die ons vanuit het motel komt ophalen.
Drie heerlijke dagen gehad. Mooie kamer met airco, welke vooral ’s middags zijn diensten bewees. Een wandelsafari in de vroege ochtenduren was het hoogtepunt van ons verblijf: we hadden de dag ervoor al olifanten gezien, maar nu konden we ze echt vanaf enkele tientallen meters afstand observeren. Prachtig! Verder allerlei soorten antilopen, waterbokken, wrattenzwijnen, nijlkrokodillen, bavianen en andere soorten apen. En prachtige vogels die zich goed lieten bekijken. Een jeepsafari en een bezoek aan het informatiecentrum (inclusief museumrondleiding en video-documentaire) maakten ook deel uit van ons actieve programma. Verder veel geluierd, gelezen, gegeten en gedronken. En uiteraard geprofiteerd van het aanwezige zwembad en van het prachtige uitzicht op de drinkplaatsen voor de eerder genoemde dieren. Onze verrekijkers hebben goede diensten bewezen! Voor Bas werden deze dagen bekroond met het zien van de wedstrijd Real Madrid – Barcelona samen met andere fanatieke Barca-suporters die genoten hebben van de twee goals van Messi en van de rode kaart voor trainer Mourinho.
Mole National Park is één van de bekendere bezienswaardigheden in Ghana. Als zodanig wordt het ook veelvuldig bezocht door bijna iedereen die als toerist, stagair of vrijwilliger in het land verblijft. Het was dan ook een bijzondere gewaarwording om weer eens in een meerderheid van blanke mensen te vertoeven en samen de toerist uit te hangen.
De Nederlandse overheid en SNV hebben zich tussen 2000 en 2008 nadrukkelijk bemoeid met het upgraden van het park. Dit wordt door de huidige medewerkers nog steeds erg gewaardeerd. Met een beetje goede wil wordt de weg vanuit Wa maar ook vanaf de andere kant vanuit Tamale dit jaar nog geasfalteerd. Nu is dat nog de al in een eerder verhaal beschreven slechtst begaanbare dirtroad van Ghana. Asfalt brengt meer toeristen en zowel dat als de verbeterde infrastructuur op zich zal de lokale ontwikkeling ten goede komen.

17 april 2011

Weekje motortraining in Bolgatanga

Op zaterdag 9 april vertrekken we naar Bolgatanga in de Upper East van Ghana voor een week motortraining. Je kunt van tevoren geen buskaartjes kopen. Omdat het net vakantie is en er veel studenten reizen is het om 4 uur ’s nachts een drukte van belang. Veel gedoe en boze mensen. Het ziet er niet naar uit dat we een kaartje zullen bemachtigen. Bas blijft stug, maar vriendelijk proberen. Om 6 uur lijkt het einde verhaal, geen zitplaatsen en geen staanplaatsen. Ik voel me nog niet helemaal lekker dus dat maakt het er niet beter op. Dan zijn er ineens 3 zitplaatsen in de bus naar Tamale en dan kunnen we met een omweg naar Bolga. Ook dat is nog een toer, want we moeten wisselen van plaats, maar uiteindelijk zijn we om 7 uur op weg. Na een uur op verharde weg beginnen we aan de dirt road, hotsen en botsen, via Larabanga (toegang tot Mole Natuurpark) naar Tamale, daar komen we om 1 uur aan en een uur later vertrekt een bomvolle trotro naar Bolga. Doodmoe zijn we. Jacky komt ons ophalen en met de laatste krachten gaan we in een taxi naar Sheena en Tony. We worden heel hartelijk ontvangen in hun prachtige tuin met mangoboom. We douchen, er wordt voor ons gekookt en we liggen om 9 uur in bed. De zondag is vrije dag en we genieten van de tuin, van het niks doen en het lezen. Vakantiegevoel.
Met wat onzekere gevoelens beginnen we maandag op een voetbalveld met de training: rondjes, rondjes en nog eens rondjes. Geen echte tips of aanwijzingen, maar al met al valt het mee. Nog bedankt Stewart, al je tips kwamen weer boven. Dus wie wil leren motorrijden: Stewart Rijopleiding in Prinsenbeek!! Het is bloedheet en we verstouwen heel wat water. De 2e dag is er wat meer variatie: ook achtjes en haarspeldbochten en naar de 3e versnelling. Tussendoor is het veel wachten op de trainers. Ze komen te laat of niet (begrafenis) en wij wachten in het VSO kantoor. Leuk om allerlei mensen te ontmoeten. De 3e dag is ons eerste uitje: Naar Bongo en Gawru flinke tocht met eerste kennismaking met het zand, het voelt ook wel als een overwinning. Prachtig om de omgeving van Bolga te leren kennen: prachtige dorpen met traditionele compoundhutten, de baobabs blijven immens en het landschap is rotsig ruig. Op donderdag hebben we de langste tocht: naar Paga en de krokodillenvijver aan de grens met Burkina Faso. Prachtige tocht maar erg vermoeiend. Op de terugweg 50 km in een uur over de weg, flink tempo en veel vrachtverkeer met rukwinden. De citytour laten we ’s middags aan ons voorbijgaan. Wel nog langs Damian voor een overleg over zijn werk als gender officer en bij Hannah eten we een bordje spaghetti. Erg leuk om haar weer te zien. Om 9 uur zijn we terug en weten niet hoe gauw we ons bed moeten opzoeken. Er zijn al heel de week problemen met het water, maar een bucket-douche is ook heerlijk verfrissend.
De laatste dag brengen we grotendeels door op het kantoor van de DVLA voor ons rijbewijs, wat een circus en bureaucratie, maar we waren voorbereid. 3 uur later staan we dan toch met een Ghanees rijbewijs buiten en vertrekken naar Tongo in grote hitte. Ook weer prachtige tocht waarvan Bas met zijn telefoon filmopnames maakt. Op de terugweg zijn we ineens met 2 trainers en Baba, onze VSO man en nog raken we Adrienne, Engelse VSO-volunteer, kwijt, die uiteindelijk Bas belt om te zeggen dat ze verdwaald is. We zijn ontstemd en laten dat ook merken. Dat vinden de Ghanezen niet leuk en kunnen daar moeilijk mee omgaan. We willen toch ons punt maken, dat we teveel hebben moeten wachten en dat het bizar is dat ze iemand kwijtraken.
Op de laatste avond nemen we Sheena en Tony mee uit eten als dank voor hun goede zorgen. Het biertje in de avondschemering op het bankje onder de mango zullen we niet gauw vergeten.
Om 3:15 in de nacht staan we op, om 4 uur zijn we op het busstation en om 6 uur vertrekt de bus naar Wa. Best vreemd, maar wel fijn om weer naar huis te gaan.

7 april 2011

Verjaardagsfeestje in Ghana

Al die lieve verjaardagsberichtjes voor Bas. Erg leuk dat jullie daar zo aan denken. Jullie maar denken dat wij op grootse Ghanese wijze deze heugelijke dag aan het vieren zijn. Al die lieve aandacht maakt veel goed voor Bas. Want ik heb dit jaar roet in het eten gegooid. Ik voelde me ziek en Bas voelde zich ook niet OK. Over de aard van deze ongemakken weiden we niet verder uit met het oog op deze feestelijke dag. Bovendien hadden we vandaag onze JIM (Joint Introduction Meeting). Alle belanghebbenden zitten bij elkaar (of dat was in elk geval de bedoeling) en maken ons kenbaar wat ze van ons verwachten en welke doelen we moeten nastreven, in elk geval dit eerste half jaar. Omdat er zoveel mensen uitgenodigd waren,zo’n 30 mensen voor ons alletwee, voelde ik me verplicht om het door te laten gaan. Als een dweil heb ik zo goed en zo kwaad als het ging me er doorheen geslagen. Het is hier gebruik voor de mensen om drinken snacks of lunch te regelen, afhankelijk van de tijd dat de meeting is. Het is heel bijzonder te zien dat het eten, in piepschuimbakjes wordt uitgedeeld en iedereen neemt het dan mee naar..... Wij zouden zeggen: zullen we nog gezellig samen eten als afsluiting, nou hier niet. Voor Bas was de meeting een stuk concreter dan voor mij. De scholen voor speciaal onderwijs hadden wel een afgezant gestuurd, maar geen leerkracht. Zij waren met name geïnteresseerd in het stukje support voor leermiddelen. Toen ik zei dat ik geen budget heb, reageerden ze verbaasd: je kwam toch voor support. Het geeft mij wel een dubbel gevoel, de motivatie om iets te veranderen als je niet met geld aankomt is niet altijd even groot.
Terug naar ons feestje: geen taart (die kun je hier niet krijgen en ik heb geen oven), geen visite, veel slapen, dat is wel effe anders dan we gewend zijn!! Gelukkig voel ik me na geslapen te hebben wat beter. Op de foto (die binnenkort op de blog staat) zie je het cadeau: een grote tafel. Het had een verrassing moeten zijn, maar zo kien als Bas is, hij had het al geraden. Het had nogal wat voeten in de aarde, want je moet naar een timmerman om hem te laten maken.
We maken er wel wat van, maar onze feestjes in Breda zijn leuker! Bas geeft aan het zingen via de telefoon erg te waarderen. Hij gaat nu zowaar een biertje pakken. PROOST!
Van zijn collega Jelinge kreeg hij een erg lief smsje. Wishing you a happy belated birthday. May you live to be hundred. May the best of everything you ask be yours. Happy Birthday.

1 april 2011

Meisjes moeten ook naar school

Een van de zaken waar ik me mee ga bezighouden is, dat meisjes ook naar school moeten om een toekomst op te kunnen bouwen. Dat lijkt vanzelfsprekend maar dat is het niet in Ghana. Naarmate je in meer traditionele streken komt, zoals de Upper West, is dat nog een probleem. Meisjes gaan toch trouwen. Als een meisje trouwt is ze van waarde voor de familie van haar man, haar eigen familie schiet er financieel niks mee op, Er is ook een economische reden: meisjes hebben nogal wat taken thuis en ze verdienen wat met verkoop van van alles. Dat valt ook weg als een meisje naar school gaat. In sommige gebieden wordt ook gedacht dat meisjes minder slim zijn. Als meisjes een opleiding krijgen en meer zelfvertrouwen ontwikkelen zullen ze niet meer zo snel toegeven aan een traditionele huwelijk. Dat vinden Ghanezen soms niet wenselijk.
In de kleutergroepen is de verhouding jongens-meisjes gelijk, aan het einde van de basisschool zitten er nog maar een paar meisjes in de klas. Veel jonge meisjes gaan ook van school als ze vroeg zwanger worden. Het vraagt veel steun van het gezin om te voorzien in de opvang van de baby en dat is niet altijd het geval. Zo hebben we een meisje ontmoet, die zwanger is geworden van de leraar (komt best wel voor) en door haar familie is uitgestoten. Dan zit je daar als tiener met een kind, uitzichtsloos.
Om dit te voorkomen zijn er een aantal jaren geleden girls clubs georganiseerd, buiten schooltijd met elkaar en onder begeleiding over allerlei thema’s met elkaar te praten, gezondheid en sexuele voorlichting staan op het program, samen zingen, sporten en vooral door te genieten. Dit heeft zeker resultaat gehad, maar op veel plaatsen zijn ze in het slop geraakt. Nu ontstaan er genderclubs, want jongens zijn ook welkom, wil je iets veranderen dan moeten jongens ook veranderen. Als het over meidenzaken gaat en als ze zich bazig gedragen, zijn ze welkom.
In Nadowli, 40 km van Wa, zijn de meisjesclubs nog erg actief, want ze hebben een sponsor. Een keer per jaar staat heel de week in het teken van het belang van onderwijs, vooral voor meisjes en worden alle zaken genoemd die dit kunnen verhinderen. Ik heb de afsluitende ceremonie bijgewoond. Eerst zijn de meiden met muziek zingend en demonstrerend door het dorp gelopen, daarna waren er speeches, voordrachten in de vorm van gedichten, drama en dans. Het was echt een belevenis. Alle kinderen van de school eromheen. Ze schoven telkens dichterbij, waardoor we helemaal ingesloten raakten. Mooi om te zien hoe het kan werken. Het werkt motiverend om hieraan te gaan werken in Wa.

Rondje Upper West: Tumu, Gwollu, Lambussie, Nandom, Lawra, Jirapa, Nadowli, Wa east en west en terug naar Wa.

Het regionale kantoor van de Upper West Regio werkt samen met de 9 districten aan diverse zaken. Zo zijn de districtteams recent getraind om via een nieuwe manier van rapporteren managementinformatie op te hoesten. Wat er verder nog mee gaat gebeuren is nog spannend. Het is zelfs nog spannend of alle districten met een bruikbaar rapport voor de dag kunnen komen.
Om de districtteams een steun in de rug te geven op inhoudelijk en technisch gebied heb ik onder leiding van Jelinge een rondreis van 3 dagen gemaakt langs de districtbureaus in de regio.Samen ondersteunen we inhoudelijk en technisch bij de realisatie van de rapporten. Jelinge bepaalt elk moment wat we gaan doen: wanneer we gaan eten, wanneer we weer verder trekken en wanneer we weer langs een familielid moeten in een dorpje achteraf om een brood of wat geld te brengen. Hij kent de regio goed want hij is ook op diverse plekken teacher geweest. De chauffeur die ons in de pick up rondrijdt stuurt trefzeker over de vaak belabberde andwegen. Omdat niets van te voren vast staat en alles nieuw is, is het een vermoeiende tocht. Wel interessant om al die diverse werkplekken eens te kunnen bekijken. Zeker ook omdat ik vermoed dat al deze bureaus ondersteuning van mij gaan verwachten, nu en in de komende twee jaar.
Naast het werk doen we ook nog leuke dingen op deze reis. We ontmoeten veel VSO-volunteers: op kantoor, maar ook thuis en soms plotseling op de fiets op straat. De tweede nacht hebben we bij onze filippijnse collega Jonathan gelogeerd.
Het bezoek aan John en Marion (2 leeftijdgenoot volunteers met wie het wel klikte en die in Tumu woonden) was indrukwekkend. John was erg ziek geweest de afgelopen weken (malaria en typhus). Hij was nu ietwat aan de beterende hand. Naderhand bleek dat de ziekte ervaring zo ingrijpend was dat ze een dag na mijn bezoek besloten hebben om weer voorgoed naar Engeland terug te keren. Dat is geen lichte beslissing geweest en geeft weer wat voor impact die ziekte had. Wij hebben veel respect voor deze keuze.
We worden regelmatig door districtcollega’s getracteerd op eten of drankjes. In Gwollu tracteert een collega ons zelfs op een toeristische route: we nemen uitvoerig de tijd om de 300 jaar oude verdedigingsmuur van Gwollu te bekijken (tegen de slaven die zich probeerden te verweren tegen de slavenhandelaren die in Gwollu woonden) en bezoeken ook het traditionele healingcentrum voor gebroken botten. De verplegingsmethode, waar veel water en kruiden aan te pas komen, schijnt de genezing aanzienlijk te versnellen. We bezoeken ook het graf van een van de presidenten van Ghana die in Gwollu geboren is.
Woensdagavond moe maar voldaan weer thuis bij Jeannine. Voor haar was het spannend om voor het eerst een paar dagen alleen thuis te zijn. Het zou Jeannine niet zijn, als ze het niet heel leuk had gemaakt voor zichzelf.